اسید بوریک

اسید بوریک چیست ؟

اسید بوریک یه ترکیب شیمیایی بسیار کاربردی است که جزو خانواده اسیدها محسوب می شود . خاصیت اسیدی اسید بوریک بسیار ضعیف و ملایم بوده و می توان از آن برای ساخت مواد ضدعفونی کننده و گندزدای استفاده کرد . به عنوان مثال اسید بوریک یکی از مواد اصلی سازنده اسپری های حشره کش می باشد . همچنین اسید بوریک در بسیاری از واکنش های شیمیایی شرکت می کند و منجر به انجام واکنش های شیمیایی می شود .

فرمول شیمیایی بوریک اسید : H3BO3

اسید بوریک با نام های دیگری همچون هیدروژن بورات ، ارتوبوراسیک اسید ، بوراسیک اسید ، اورتوبوریک و اسید لوئیس بور نیز شناخته شده است . فرمول شیمیایی اسید بوریک به صورت ، H3BO3 یا B(OH)3 می باشد .

ویژگی های بوریک اسید چیست ؟

بوریک اسید یک ماده شیمیایی کاربردی است که به صورت جامد بلوری یافت می شود . بلورهای اسید بوریک به دو صورت بی رنگ و سفید رنگ می باشد . این ماده شیمیایی بدون بو است و مزه ای تلخ دارد .

یکی از ویژگی های اسید بوریک حلالیت این ماده در آب است . اسید بوریک در آب جوش به خوبی حل می شود . این ماده معدنی در دمایی معادل ۲۳۶ درجه سانتی گراد ذوب می شود و در دمایی معادل ۳۰۰ درجه سانتی گراد ، هیدراته می شود و تترا بوریک اسید یا پیروبوریک اسید تشکیل می شود .

اسید بوریک نسبت به شعله مقاومت بسیار خوبی دارد و اشتعال زا نیست .

طرز تهیه اسید بوریک :

اسید بوریک به صورت طبیعی و در حالت آزاد در برخی از مناطق آتشفشانی یافت می شود . در این گونه مناطق اسید بوریک از شکاف‌ های موجود در زمین به همراه بخار خارج می شود . به علاوه اسید بوریک یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده ترکیبات معدنی همچون بورکس ، بوراسیت و کولمانیت می باشد . همچنین این ماده شیمیایی در آب دریا و برخی از گیاهان نیز یافت می شود .

اسید بوریک به صورت سنتزی و آزمایشگاهی نیز تولید می ‌شود . بدین صورت که بوراکس سدیم را در مخزن واکنش ریخته و به آرامی و به تدریج سولفوریک اسید را اضافه می کنیم . این کار را تا زمانی انجام می دهیم که محلول حالت اسیدی پیدا کند و PH آن به نزدیکی صفر برسد . در این حالت محلول بوراکس اشباع شده اورتو بورات تشکیل می شود . این محلول اشباع شده بسیار داغ می باشد و حرارت بالایی دارد . به همین علت این محلول را در خلاء متبلور و سرد می کنیم تا کریستال های بوریک اسید تشکیل شود .

۲ روش تولید هیدروژن بورات یا اسید بوریک

تولید بوریک اسید با استفاده از اسید هیدرکلریدیک:

ابتدا باید اسید هیدروکلریدیک و بوراکس را به صورت جدا در آب حل میشوند و سپس هر دو محلول را باهم مخلوط گردد و پس از آن محلول باید سرد گردد.در این صورت کریستال های اسید بوریک تشکیل میشود که برای تفکیک کردن اسید بوریک از محلول باید آن را از فیلتر عبور داده شود.

تولید بوریک اسید با استفاده از بوراکس و اسید سولفوریک:

ابتدا بوراکس سدیم را داخل مخزن واکنش ریخته می شود و سولفوریک اسید را به آرامی به بوراکس اضافه می شود تا زمانی که محلول اسیدی شود و PH آن به صفر نزدیک شود. در این حین محلول اشباع بوراکس یا اورتو بورات تشکیل می شود.

محلول داغ در خلا متبلور و سرد می گردد. در این صورت کریستال های بوریک اسید تشکیل خواهند شد. برای بدست آوردن اسید بوریک کریستال ها را از محلول جدا کرده . محلول باقی مانده را برای به دست آوردن سولفات سدیم سردتر می کنند . برای به دست آوردن اسید بوریک خالص باید اسید بوریک خام تولید شده را با آب داغ تبلور شود.

کاربرد اسید بوریک

اسید بوریک برای ضد عفونی

اسید بوریک به عنوان ضدعفونی کننده برای سوختگی های جزئی و بریدگی و در پانسمان ها و پمادها مورد استفاده قرار می­گیرد. اسید بوریک در محلول های رقیق شستشوی چشم وجود دارد و به عنوان یک ماده آنتی باکتریال در درمان آکنه و عفونت ها موثر است.

اسید بوریک حشره کش

بوریک اسید به عنوان حشره کش برای اولین بار در سال ۱۹۸۴درآمریکا برای کنترل سوسری، موریانه ها، مورچه های آتشی کک و ماهی نقره ای مورد استفاده قرار گرفت. این محصول به اندازه ای بی خطر است که می­توان از آن برای کنترل سوسری های خانگی استفاده کرد چون این ترکیب موجب سایش اسکلت خارجی حشرات و از دست رفتن آب بدنشان می­‌شود. همچنین اسید بوریک همراه با اتیلن گلایکول نقش مهمی در حفاظت چوب از حمله حشرات و قارچ ها و حفظ آنها از پوسیدگی دارد.

بافر اسیدیته
بوریک اسید به عنوان یک اسید ضعیف در استخرهای شنا از افزایش اسیدیته جلوگیری می­کند، میزان اسیدیته این ماده در آب در ۲۵ درجه سلسیوس۲۵/۹ است.

بوریک اسید برای روغن کاری

سوسپانسیون های کلوئیدی ذرات نانوی اسید بوریک قابل حل در روغن های گیاهی و بنزین است بنابراین می­تواند به عنوان یک روان کننده موثر در سطح سرامیک یا فلزات کاربرد داشته باشد.

اسید بوریک در کشاورزی

برای جلوگیری از کمبود بور یا جبران کمبود آن به محلول های غذایی گیاهان افزوده می­شود.