کات کبود یا سولفات مس، در برخی موارد در استخرها مورد استفاده استفاده قرار میگیرد. کات کبود به عنوان یک ماده ی ضد جلبک شناخته می شود و دارای قدرت فراوانی برای از بین بردن جلبک ها می باشد. هر چند کات کبود برای استخرها کاربردهای دیگری نیز دارد، اما توصیه می کنیم تنها از کات کبود برای کنترل رشد جلبک ها در استخر استفاده کنید.برای افزودن کات کبود به آب استخر جهت کنترل رشد و حذف جلبک ها می بایست از تجهیزات مختص این کار استفاده کنید. تجهیزاتی مثل: عینک محافظ چشم، بطری پلاستیکی با قابلیت اسپری کردن، دستکش و تست کیت اندازه گیری کیفیت آب استخر. در این مقاله همراه ما باشید تا بیشتر از کات کبود بگوییم.
کات کبود چیست؟
کات کبود یا سولفات مس یک ترکیب شیمیایی است که از مس، گوگرد و اکسیژن تشکیل شده است. فرمول شیمیایی کات کبود CuSO₄ است. در این ترکیب، یون مس (Cu²⁺) به عنوان یک یون فلزی و یون سولفات (SO₄²⁻) به عنوان یک یون نمکی حضور دارند.
کات کبود در مقیاس وسیعی مورد استفاده قرار میگیرد، بهطور خاص در زراعت و دامپروری. این ترکیب به عنوان یک منبع مهم مس برای گیاهان بهکار میرود. همچنین، در برخی از صنایع شیمیایی، معدنی، و داروسازی نیز بهکار میرود. در برخی موارد، سولفات مس به عنوان یک عامل ضد قارچ و حشرات در کشاورزی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
چه زمانی سولفات مس برای استخرها تهیه کنیم
از طریق مشاهده ی رنگ استخر می توانیم به وضعیت جلبک های موجود در آن پی ببریم. استخرهایی که رنگ آب آنها مایل به سبز است، نشان دهنده ی وجود جلب می باشد. در چنین شرایطی برای برطرف کردن رنگ سبز آب استخر و جلبک ها می توانید از جلبک کش هایی مانند سولفات مس یا کات کبود استفاده کنید. که برای خرید سولفات مس با کیفیت بالا به صورت عمده و جزئی میتوانید با مشاوران نگین تجارت در تماس باشید.
میزان کات کبود برای استخر چقدر است؟
مقدار و دوز مناسب استفاده از کات کبود در آب استخر بستگی به مقدار مواد آلی موجود در آب استخر بستگی دارد. همچنین به شوک استخر نیز که در زمستان انجام می شود بستگی دارد.برای استفاده از سولفات مس به عنوان یک افزودنی در آب استخر، شما باید دستورالعملها و توصیههای تولیدکننده محصولات شیمیایی را دنبال کنید. معمولاً توصیه میشود که مقدار سولفات مس به صورت متناسب با حجم آب و شرایط محیطی مشخص شود.به صورت معمول برای تمیز کردن آب استخر در فصل تابستان، دوز مرجع استفاده از کات کبود، ۱۰.۵ گرم در متر مکعب آب می باشد. لازم به ذکر است که هر ۱ متر مکعب برابر با ۱۰۰۰ لیتر است. با توجه به آنچه بیان کردیم برای استخر شنا با ۱۰۰ متر مکعب به صورت تقریبی نیاز به نیم تا یک کیلوگرم کات کبود دارید.پیشنهاد میشود که همواره قبل از استفاده از هر نوع ماده شیمیایی در استخر، با تولیدکننده محصولات یا کارشناس مربوطه تماس بگیرید تا مقدار مناسب و راهنماییهای لازم را دریافت کنید. همچنین، اندازهگیری منظم پارامترهای مهم مانند pH و سطح کلر در آب استخر نیز به حفظ کیفیت آب کمک میکند.
مراحل تمیز کردن جلبک ها در استخر
برای از بین بردن جلبک های استخر باید ابتدا اندازه ی سولفات مسی که می خواهید برای استخر استفاده کنید، را مشخص کنید و سپس لازم است تا کات کبود را در مقدار آب مورد نیز حل کنید. پس از آن می توانید محلول ایجاد شده را داخل آب استخر بریزید. بهتر است آب استخر به مدت ۱ الی ۲ ساعت در گردش باشد، زیرا هر اندازه که آب بیشتر گردش کند، کات کبود نیز بیشتر در آب استخر حل می شود.
روش های جلوگیری از رشد جلبک در استخر
عموما برای تمیز کردن جلبک های استخر از دو روش: مصرف انواع مواد ضد جلبک و روش کلر زنی استفاده می شود که در ادامه ی مقاله آنها را توضیح می دهیم.
مصرف ضد جلبک ها
استفاده از ضد جلبک ها موثر ترین راه برای جلوگیری از رشد جلبک های داخل استخر است. یکی از بهترین ضد جلبک ها، سولفات مس یا کات کبود است که قدرت فراوانی در از بین بردن جلبک ها دارد. لازم به ذکر است که ضد جلبک ها انواع مختلفی دارند و قدرت پاک کنندگی آنها نیز متفاوت است. قبل از استفاده از هر ماده ضد جلبک، نوع جلبکی که در استخر شما وجود دارد را تشخیص دهید. این اطلاعات به شما کمک میکند تا ضد جلبک مناسبی را انتخاب کنید. اندازهگیری پارامترهای مهمی نظیر pH، سطح کلر، و ترکیبات شیمیایی آب استخر اهمیت دارد. مطمئن شوید که این پارامترها در حد مطلوب قرار دارند.
روش کلرزنی
یکی دیگر از روش های نابود کردن جلبک های درون آب استخر، روش کلرزنی است. با استفاده از کلرزنی می توانید تمامی باکتری ها و جلبک های درحال رشد و تکثیر را نابود کنید.کلر به عنوان یک اکسیدان قوی عمل کرده و با اکسید کردن مواد آلی، باکتریها، و جلبکها، از تولید و رشد آنها جلوگیری میکند. بهتر است قبل از شروع عملیات کلر زنی، اندازهگیری پارامترهای آب مانند pH، سطح کلر، و ترکیبات شیمیایی را انجام دهید. اطمینان حاصل کنید که مقادیر این پارامترها در حد مطلوب قرار دارند.میتوانید از کلر مایع یا تبلتهای حاوی کلر استفاده کنید. این محصولات را به طور مستقیم به آب استخر اضافه کرده و به کمک یک پمپ یا سیستم توزیع، کلر را در آب توزیع کنید.بهتر است کلر را در ساعات شبانه یا زمانی که استخر کمتر استفاده میشود اعمال کنید. این به کلر (خرید کلر) امکان فعالیت بهتری برای کنترل جلبکها میدهد.
عوارض استفاده از کات کبود بر بدن انسان
استفاده از سولفات مس در شرایط عادی و با رعایت دستورالعملها و مقادیر توصیه شده، به طور کلی ایمن است.با این حال، در صورت استفاده بی رویه یا زیاد از کات کبود، ممکن است عوارض جانبی ظاهر شود. برخی از عوارض ممکن عبارتند از:
تحریک پوست و چشم
استفاده از کات کبود ممکن است موجب تحریک پوست و چشم شود. لمس مستقیم کات کبود با پوست یا تماس آن با چشم میتواند علائم تحریککننده مانند خارش، قرمزی، یا سوزش ایجاد کند.
علائم گوارشی
استفاده از مقادیر زیاد سولفات مس ممکن است به علائم گوارشی از جمله تهوع، استفراغ، یا اسهال منجر شود.
سرگیجه و خستگی
برخی افراد ممکن است در پاسخ به استفاده از مقادیر زیاد کات کبود دچار سرگیجه یا خستگی شوند.
مشکلات تنفسی
در صورت تنفس مستقیم بخارهای سولفات مس، ممکن است به علائم تنفسی یا حساسیت تنفسی منجر شود. در اثر تنفس کات کبود ممکن است مشکلاتی مانند: تنگی نفس، آلرژی و حساسیت، التهاب مجاری تنفسی و درد در قفسه ی سینه ایجاد شود.
به هر حال، برای جلوگیری از عوارض ناخواسته، حائز اهمیت است که دستورالعملها و توصیههای تولیدکننده را رعایت کرده و مقادیر مصرفی را به دقت تنظیم کنید. همچنین، در صورت وجود هرگونه علائم ناخواسته یا سوالات مربوط به استفاده از سولفات مس، به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.
انواع کات کبود برای جلوگیری از جلبک زدن آب استخر
کات کبود به دو صورت وجود دارد. نوع اول به صورت سولفات مس بی آب و نوع دوم آن سولفات مس پنتا هیدرات می باشد. سولفات مس بی آب، به صورت پودر و سفید رنگ است و با اضافه کردن آب به آن تبدیل به سولفات پنتاهیدرات می شود. در صورتی که مجددا بخواهید آن را به سولفات مس بی آب تبدیل کنید، بایستی آن را گرم کنید.
نحوه ی استفاده از کات کبود برای جلوگیری از جلبک زدن آب استخر
برای استفاده از کات کبود جهت از بین بردن جلبک ها در استخر، ابتدا باید محلول آن را تهیه کنید. برای ساخت محلول کات کبود، بهتر است پودر کات کبود را در یک ظرف پلاستیکی بریزید و سپس به آن آب اضافه کنید.به این نکته توجه کنید که آب را به مقداری اضافه کنید که کریستال های سولفات مس به صورت کامل داخل آب حل شده باشند.برای سریع تر حل شدن کات کبود در آب می توانید آن را هم بزنید. بهتر است کات کبود را شب ها به آب استخر اضافه کنید و بهترین ساعت برای افزودن آن نیز ۱۲ ساعت بعد از استفاده از کلر است.مراقب باشید که کات کبود و زاج را به صورت همزمان به آب استخر اضافه نکنید زیرا ممکن است باعث به وجود آمدن حساسیت های پوستی شود. همچنین پس از استفاده از کات کبود، به مدت ۶ الی ۸ ساعت به هیچ عنوان نباید از آب استخر استفاده کنید، زیرا باعث به وجود آمدن حساسیت های پوستی می شود.
مسمومیت ناشی از کات کبود چگونه اتفاق می افتد؟
در هنگام استفاده از کات کبود، بایستی بسیار احتیاط کنید و همواره سعی کنید نکات ایمنی استفاده از آن را یاد و رعایت کنید. عدم توجه به نکات ایمنی استفاده از کات کبود ممکن است باعث بروز مشکلات جدی شود. کات کبود ماده ای سمی است و ممکن است به خاطر حل شدن در آب به محیط زیست، انسان ها و حیوانات آسید وارد کند.در صورت مشاهده علائم مسمومیت ناشی از کات کبود، در اولین فرصت ممکن با پزشک تماس بگیرید. درمان مسمومیت ناشی از سولفات مس بستگی به شدت و نوع عوارض دارد و ممکن است شامل مراقبتهای پزشکی و اقدامات درمانی باشد. همچنین، اگر افراد اطراف شما به عوارض ناشی از مصرف این ماده دچار و مسموم شدهاند، فوراً با مراکز اورژانس تماس بگیرید.