گلیسیرین

گلیسیرین چیست ؟

گلیسیرین Glycerin از جمله ترکیبات شیمیایی بسیار کاربردی می باشد که از کنار هم قرار گرفتن و پیوند بین سه عنصر کربن اکسیژن و هیدروژن تشکیل می شود . گلیسیرین جزو خانواده الکل ها محسوب می شود و یک الکل سه عاملی می باشد. گلیسیرین در ساختار خود ، سه گروه هیدروکسیل OH دارد که با پیوند های هیدروژنی به یک دیگر متصل شده‌اند .

گلیسرین یک ترکیب ارگانیک است که با نام های دیگری همچون گلیسرول ، پروپانتریول نیز شناخته شده است . فرمول شیمیایی گلیسیرین به صورت C₃H₅(OH)₃ می باشد . این الکل قندی هم به صورت طبیعی و هم به صورت آزمایشگاهی یافت می شود که کاربردهای مختلفی در صنعت و گرید خوراکی دارد .

انواع گلیسیرین :

گلیسیرین را به روش های مختلفی می ‌توان تولید کرد و از آن استفاده کرد . این ترکیب شیمیایی کاربردی به سه روش گیاهی ، حیوانی و آزمایشگاهی تولید می شود که در این قسمت به شرح این سه روش می پردازیم :

گلیسیرین گیاهی :

گلیسیرین گیاهی از چربی های تری گلیسیرید ساخته می شود . برای این منظور چربی گیاهانی که حاوی تری گلیسیرد هستند همچون هسته خرما ، روغن نارگیل ، روغن نخل و … را استخراج می کرده و آن را با بازهای قوی همچون سدیم هیدروکسید ، تحت فشار بالا ، وارد واکنش می کنند . با انجام این فعالیت ، پیوند گلیسیرین از اسیدهای چرب جدا می شود و با آب مخلوط می شود . در نهایت محلول بدست آمده را تصفیه کرده و گلیسیرین تولید می شود .

گلیسیرین حیوانی :

چربی های حیوانی طی واکنش هیدرولیز ، با کمک سدیم هیدروکسید می توانند به گلیسیرین تبدیل شوند . گلیسیرین حیوانی کاربردهای متفاوتی دارد اما از این نوع گلیسیرین بیشتر برای ساخت و تولید انواع صابون ها استفاده می شود .

گلیسیرین آزمایشگاهی یا سنتزی :

در روش سنتزی گلیسیرین می ‌تواند از عصاره قندی نیشکر و ذرت تولید شود . به علاوه از تقطیر جز جزء نفت و پروپیلن نیز می توان گلیسیرین بدست آورد .

همچنین در آزمایشگاه می توان کلروپروپان را هیدرولیز کرده و گلیسیرین با خلوص بیش از ۹۰ درصد را تولید کرد . از آنجایی که گلیسیرین تولید شده به این روش بسیار خالص بوده برای موارد دقیق همچون ساخت داروها مورد استفاده قرار می گیرد .

مضرات گلیسیرین

گلیسیرین نیز همچون سایر مواد شیمیایی می ‌تواند برای انسان مضراتی داشته باشد . پس در زمان استفاده از گلیسیرین ، می بایست در محیطی مجهز آزمایشات مختلف انجام شود .

مضرات گلیسیرین برای پوست صورت

در زمان استفاده از گلیسیرین ، باید از لباس مخصوص ، دستکش ، عینک و ماسک استفاده شود . چرا که اگر این ماده شیمیایی در مجاورت پوست انسان قرار بگیرد ممکن است باعث تحریک پوست شود . در این صورت سطح پوست را با آب و صابون شست و شو دهید و همان قسمت را با نرم کننده بپوشانید اما اگر میزان التهاب و سوزش بالا باشد ، باید فوری به پزشک مراجعه کنید و تحت درمان قرار گیرید .

به علاوه اگر این ماده به داخل چشم نفوذ پیدا کند ، بلافاصله در صورت داشتن لنز ، لنز را از چشم فرد خارج کرده و چشم را با آب سرد به صورت کامل شست و شو دهید و فورا به پزشک مراجعه کنید .

بوییدن گلیسیرین

استنشاق و بوییدن گلیسیرین نیز می تواند برای فرد مشکلات ریوی و مشکلات تنفسی ایجاد کند . در صورت استنشاق گلیسیرین فرد را به محیطی آزاد منتقل کنید تا تنفس وی به حالت عادی قرار گیرد . اما گاهی مضرات این ماده می تواند بسیار بیشتر از تنگی نفس باشد ، در این صورت تنفس مصنوعی برای فرد انجام داده و در کوتاه ترین زمان به مراکز درمانی منتقل شود .

در صورت خوردن این ماده شیمیایی می بایست فرد را به استفراغ وادار کنید و فورا به پزشک مراجعه کنید .