گلیسیرین

گلیسرول یک ترکیب شیمیایی با ساختار پروپان است که در ترکیب آن سه گروه هیدروکسیل حضور دارد. به همین دلیل این الکل سه عاملی بسیار قطبی ست و در آب محلول است و با توجه به حضور پیوندهای هیدروژنی آب و رطوبت را به خود جذب می کند. به همین ترتیب و به علت حضور این گروه های هیدروکسیلی، گلیسیرین الکلی از خانواده ی پلی ال (polyol) هاست. گلیسیرین را می توان در انواع بدون رنگ تا قهوه ای مشاهده کرد. گلیسیرین با مزه ی کمی شیرین، بدون بو، غیر سمی، شفاف و ویسکوز است. ساختار گلیسیرین را می توان در لیپیدهایی به نام گلیسیرید نیز شاهد بود.

گلیسیرین چیست ؟

گلیسیرین Glycerin از جمله ترکیبات شیمیایی بسیار کاربردی می باشد که از کنار هم قرار گرفتن و پیوند بین سه عنصر کربن اکسیژن و هیدروژن تشکیل می شود . گلیسیرین جزو خانواده الکل ها محسوب می شود و یک الکل سه عاملی می باشد. گلیسیرین در ساختار خود ، سه گروه هیدروکسیل OH دارد که با پیوند های هیدروژنی به یک دیگر متصل شده‌اند .

گلیسرین یک ترکیب ارگانیک است که با نام های دیگری همچون گلیسرول ، پروپانتریول نیز شناخته شده است . فرمول شیمیایی گلیسیرین به صورت C_۳H_۵(OH)_۳ می باشد . این الکل قندی هم به صورت طبیعی و هم به صورت آزمایشگاهی یافت می شود که کاربردهای مختلفی در صنعت و گرید خوراکی دارد .

در این بخش به توضیح فواید شگفت‌انگیز و کاربردهای گلیسیرین می‌پردازیم. گلیسیرین یک ترکیب طبیعی است که به صورت مایع بدست می‌آید و در بسیاری از صنایع و زمینه‌ها استفاده می‌شود. این ماده با خاصیت‌های آنتی‌اکسیدانی، مرطوب کننده و ضد التهابی برای پوست بسیار مفید است. همچنین، گلیسیرین می‌تواند در درمان برخی از مشکلات پوستی نظیر خشکی، التهاب و آکنه مؤثر باشد.

شما می‌توانید گلیسیرین را به صورت آنلاین یا از فروشگاه‌ها و داروخانه‌ها خریداری کنید. با توجه به مزایای بی‌شمار این ماده، استفاده از گلیسیرین در روزهای اخیر به شدت افزایش یافته است.

گلیسیرین صنعتی

گلیسیرین صنعتی مایعی روغنی، بی بو و شفاف است که با خلوص بالا در صنایع مختلف تولید می شود. این ماده به عنوان یک پوشش دهنده برای افزایش لایه محافظ روی سطوح استفاده می شود. گلیسیرین صنعتی همچنین به عنوان یک ماده افزودنی در بسیاری از محصولات صنعتی و تجاری مانند رنگ، رزین، پلاستیک، صابون و لوازم آرایشی کاربرد دارد.

روش های تولید گلیسیرین صنعتی

گلیسیرین صنعتی را می توان از دو منبع اصلی تولید کرد:

• منابع طبیعی: گلیسیرین صنعتی را می توان از روغن های گیاهی یا چربی های حیوانی استخراج کرد. این فرآیند شامل هیدرولیز چربی ها با استفاده از قلیا یا اسید است.
• منابع مصنوعی: گلیسیرین صنعتی را می توان از پروپیلن یا اپی کلرو هیدرین نیز تولید کرد. فرآیند تولید گلیسیرین از پروپیلن شامل اکسیداسیون پروپیلن به آکرولئین و سپس واکنش آکرولئین با آب برای تولید گلیسیرین است. فرآیند تولید گلیسیرین از اپی کلرو هیدرین شامل واکنش اپی کلرو هیدرین با آب برای تولید گلیسیرین و کلر است.

کاربردهای گلیسیرین صنعتی

گلیسیرین صنعتی کاربردهای گسترده ای در صنایع مختلف دارد. برخی از کاربردهای اصلی گلیسیرین صنعتی عبارتند از:

• به عنوان یک پوشش دهنده: گلیسیرین صنعتی به عنوان یک پوشش دهنده برای افزایش لایه محافظ روی سطوح استفاده می شود. این ماده به جلوگیری از خوردگی، سایش و آسیب به سطوح کمک می کند.
• به عنوان یک ماده افزودنی: گلیسیرین صنعتی به عنوان یک ماده افزودنی در بسیاری از محصولات صنعتی و تجاری مانند رنگ، رزین، پلاستیک، صابون و لوازم آرایشی کاربرد دارد. این ماده به بهبود خواص محصولات مانند ویسکوزیته، قابلیت شکل پذیری و پایداری کمک می کند.
• به عنوان یک ماده اولیه: گلیسیرین صنعتی به عنوان یک ماده اولیه برای تولید سایر محصولات مانند نیتروگلیسیرین، استرهای گلیسیرین و سوربیتول استفاده می شود.

مزایای گلیسیرین صنعتی

گلیسیرین صنعتی مزایای متعددی دارد که آن را به یک ماده ارزشمند در صنایع مختلف تبدیل می کند. برخی از مزایای گلیسیرین صنعتی عبارتند از:

• ویژگی های عملکردی مطلوب: گلیسیرین صنعتی دارای ویژگی های عملکردی مطلوبی مانند ویسکوزیته بالا، قابلیت شکل پذیری خوب و پایداری است. این ویژگی ها آن را برای کاربردهای مختلف مناسب می کند.
• ایمنی: گلیسیرین صنعتی ماده ای بی بو، بی رنگ و غیر سمی است. این ماده به طور گسترده در محصولات مصرفی استفاده می شود.
• قیمت مقرون به صرفه: گلیسیرین صنعتی ماده ای نسبتاً ارزان است. این امر آن را برای کاربردهای صنعتی و تجاری مقرون به صرفه می کند.

گلیسیرین صنعتی ماده ای ارزشمند با کاربردهای گسترده در صنایع مختلف است. این ماده دارای ویژگی های عملکردی مطلوب، ایمنی و قیمت مقرون به صرفه است. در ادامه با این محصول بیشتر آشنا می شویم.

عوارض جانبی گلیسیرین صنعتی

این ماده به طور کلی برای بزرگسالان بی خطر است. هرچند گلیسیرین صنعتی می تواند باعث مشکلات گوارشی ای مانند استفراغ، نفخ، اسهال و تشنگی شود و همچنین سردرد و سرگیجه به دنبال داشته باشد. در صورت تزریق مستقیم به داخل ورید، به گلبول های قرمز آسیب می زند. برای زنان باردار نیز استفاده از گلیسیرین پیشنهاد نمی شود.

اطلاعات شیمیایی گلیسیرین

نام شیمیایی: گلیسیرین

نام آیوپاک: پروپان – ۱و۲و۳ تری ال

اسامی مترادف با گلیسیرین: گلیسرول،Glycerin ، Glycerin

فرمول شیمیایی:  C3H8O3

جرم مولی: ۹۲.۰۹ g/mol

گرید محصول: گلیسیرین صنعتی

شکل ظاهری:  گلیسیرین مایعی زلال ، بی رنگ و بدون بو می باشد

دمای ذوب:  ۱۷.۸ درجه سانتی گراد

دمای جوش: ۲۹۰ درجه سانتی گراد

انحلال پذیری: در آب قابل انحلال و اختلاط است.

دانسیته: ۱.۲۶ g/cm³

فشار بخار:۰.۰۰۳ mmHg (50 °C)

ویسکوزیته: ۱.۴۱۲ Pa · s

در ادامه MSDS گلیسیرین را بررسی می کنیم:

MSDS  به عنوان اطلاعات فنی و شیمیایی و ایمنی هر محصول شامل موارد زیر است:

1. نحوه استفاده صحیح از ماده
2. محیط و شرایط نگهداری ماده
3. نکات ایمنی مرتبط با جابجایی و انتقال ماده
4. نحوه مقابله با صدمات و خطرات ناشی از ماده(بعد از وقوع آسیب)

MSDS گلیسیرین صنعتی :

گلیسیرین صنعتی غیر سمیست و در استفاده از ترکیبات حاوی این ماده ایمن می باشد.

گلیسیرین خاصیت اشتعال زایی ندارد.

در حالی که این ماده غیرسمی محسوب می شود با این وجود بخارات آن ممکن است برای گروه های حساس تحریک کننده باشد.

در برخی محصولات امکان رخداد حساسیت و آلرژی، خارش و کهیر وجود دارد

گلیسیرین صنعتی می تواند موجب خشکی و دهیدراته شدن و در نتیجه مشکلات پوستی شود.

خریداران گلیسیرین توجه کنید گلیسیرین صنعتی را باید در محل های خشک و خنک نگه داری شوند.

انواع دیگر گلیسیرین :

گلیسیرین یک ترکیب شیمیایی با کاربردهای گسترده در صنایع مختلف است. این ماده به سه روش گیاهی، حیوانی و آزمایشگاهی تولید می‌شود.

گلیسیرین گیاهی

گلیسیرین گیاهی از چربی‌های گیاهی که حاوی تری‌گلیسیرید هستند، مانند هسته خرما، روغن نارگیل، روغن نخل و غیره، تولید می‌شود. در این روش، چربی گیاهی را با بازهای قوی مانند سدیم هیدروکسید در فشار بالا واکنش می‌دهند. در نتیجه این واکنش، پیوند گلیسیرین از اسیدهای چرب جدا می‌شود و با آب مخلوط می‌شود. در نهایت، محلول حاصل را تصفیه می‌کنند تا گلیسیرین خالص به دست آید.

گلیسیرین حیوانی

گلیسیرین حیوانی نیز از چربی‌های حیوانی مانند چربی گوشت، چربی شیر و غیره تولید می‌شود. در این روش، چربی حیوانی را با بازهای قوی مانند سدیم هیدروکسید در فشار بالا واکنش می‌دهند. در نتیجه این واکنش، پیوند گلیسیرین از اسیدهای چرب جدا می‌شود و با آب مخلوط می‌شود. در نهایت، محلول حاصل را تصفیه می‌کنند تا گلیسیرین خالص به دست آید.

گلیسیرین آزمایشگاهی

گلیسیرین آزمایشگاهی یا سنتزی از منابع مختلفی مانند عصاره قندی نیشکر و ذرت، تقطیر جز جزء نفت و پروپیلن و غیره تولید می‌شود.

در روش سنتزی از عصاره قندی نیشکر و ذرت، قندها را به گلیسیرین تبدیل می‌کنند. در روش تقطیر جز جزء نفت و پروپیلن، پروپیلن را به گلیسیرین تبدیل می‌کنند.

در آزمایشگاه نیز می‌توان کلروپروپان را هیدرولیز کرد تا گلیسیرین با خلوص بیش از ۹۰ درصد به دست آید. از آنجایی که گلیسیرین تولید شده به این روش بسیار خالص است، برای موارد دقیق مانند ساخت داروها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تاریخچه گلیسیرین

گلیسیرین از قرون وسطایی به عنوان یک ماده قابل استحصال از نیاز هسته گلسیریا معرفی شد و به عنوان ماده‌ای بسیار مفید در طب سنتی استفاده می‌شد. در طی سالیان طولانی، گلیسیرین از طریق فرایندهای شیمیایی استخراج و تصفیه شد. امروزه، گلیسیرین به عنوان یک ماده بسیار پرکاربرد در صنایع مختلف از جمله آرایشی و بهداشتی، دارویی و صنایع غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اولین بار گلیسیرین به عنوان یک محصول جانبی در صنعت صابون سازی مورد توجه قرار گرفت. کاشف آن شیمیدان سوئدی، کارل ویلهلم شیله، بود که در سال ۱۷۷۹ آن را کشف کرد و گلیسیرین را با عنوان “اصل شیرین چربی” نامگذاری کرد. او از حرارت دادن روغن زیتون و مونو اکسید سرب، گلیسیرین را تهیه کرد. خود کلمه ی گلیسرول و گلیسیرین از ریشه ی یونانی کلمه به نام گلوکز به معنای شیرینی بر آن باقی مانده است. سال ها بعد در سال ۱۸۸۶ میلادی، دو دانشمند فرانسوی با نام های بارتلت و لوکئا فرمول شیمیایی آن را کشف کردند.

روش تولید گلیسیرین:

گلیسرول به صورت طبیعی از منابع گیاهی روغنی مانند نخل روغنی و نارگیل به دست می آید. می دانیم که تری گلیسیریدها حاوی زنجیره هایی طولانی از استرهای گلیسرول با اسیدهای کربوکسیلیک است. این تری گلیسیرید ها را می توان طی فرآیندی، با هیدروکسید سدیم، تبدیل به صابون کرد. گرچه این روند عمده ترین راه برای ساخت گلیسیرین است، با این وجود درصد خلوص آن می تواند متفاوت باشد که در نتیجه به تعیین کیفیت آن منجر می شود. برای دریافت گلیسرول با خلوص بالا، می توان آن را وارد فرآیند تقطیر چند مرحله ای کرد. به همین ترتیب گلیسرول خام را می توان از هیدرولیز تری گلیسیرید ها به دست آورد.

روش تهیه گلیسیرین بستگی به نوع روغن استفاده شده دارد. برای تهیه گلیسیرین از روغن نخل، ابتدا روغن خام به منظور از بین بردن اسیدهای چرب آزاد در حضور قلیایی تصفیه می‌شود. سپس، روغن تصفیه شده تحت فشار بالا قرار می‌گیرد تا تبدیل به گلیسیرین شود. در صورت استفاده از روغن زیتون و روغن بادام، عملیات تهیه گلیسیرین به مراحل تصفیه و رفع عوامل زائد مشابه روغن نخل می‌پردازد.

تولید گلیسیرین در صنعت به صورت صنعتی انجام می‌شود. کارخانه‌های تولید گلیسیرین با استفاده از تجهیزات پیشرفته و فرآیندهای مکانیکی و شیمیایی پیچیده، میزان تولید گلیسیرین را افزایش می‌دهند. تولید گلیسیرین در خانه نیز ممکن است، اما به دلیل اینکه این فرآیند نیازمند شرایط حرفه‌ای و دانش فنی است، معمولاً بهتر است گلیسیرین را از مراکز تولید و تهیه معتبر تهیه کنید.

جدول مراحل تهیه و تولید گلیسیرین

کاربردهای گلیسیرین:

گلیسیرین به علت خواص و ویژگی های متعددی که دارد، کاربردهای گسترده در صنایع گوناگون همچون صنعت داروسازی، صنعت تولید لوازم آرایشی و بهداشتی، صنایع غذایی، صنعت تولید رنگ، صنعت تولید صابون، صنعت تولید کاغذ، صنایع نساجی، صنعت تولید لاستیک، صنعت تولید پلاستیک، صنعت برق و الکترونیک و… دارد. در این قسمت سعی کرده ایم شما را با برخی از کاربردهای اصلی این ماده آشنا کنیم تا خریدی بهتر داشته باشید…

گلیسیرین در صنایع غذایی:

گلیسیرین دارای طعمی شیرین می باشد. به همین علت از این ماده به عنوان نوعی شیرین کننده در صنایع غذایی استفاده می شود. همچنین از دیگر خواص منحصر به فرد گلیسیرین می توان به جاذب رطوبت بودن آن اشاره کرد. به علت وجود این خاصیت از آن به عنوان نوعی ماده افزودنی استفاده می شود که توانایی حفاظت از کیفیت محصول و ایجاد بافتی نرم را دارا می باشد. گلیسیرین ممکن است در تهیه برخی از محصولات غذایی مانند شکلات و آبمیوه استفاده شود. این ترکیب به عنوان یک ماده مرطوب‌کننده و افزودنی طعم و عطر در صنعت غذایی کاربرد دارد.

گلیسیرین در صنعت داروسازی:

گلیسیرین از جمله محصولات شیمیایی کاربردی در صنعت داروسازی محسوب می ‌شود. در واقع از این ماده شیمیایی برای تولید انواع قرص ها، کپسول ها، پماد ها، مواد ضدعفونی کننده و… استفاده می شود. زیرا این ماده خواص و ویژگی های بسیار زیادی دارد‌.

از کاربردهای این ماده شیمیایی می توان به استفاده از آن در شیاف، داروهای بیهوشی، داروهای ضد سرفه، آنتی بیوتیک ها، داروهای عفونت گوش و… اشاره کرد.

گلیسیرین در لوازم ارایشی بهداشتی:

گلیسیرین خواص گوناگونی همچون خاصیت جذب رطوبت و همچنین نگهداری رطوبت در پوست دارد‌. همچنین می ‌تواند به متعادل سازی میزان PH پوست کمک کند. به همین علت از آن برای تهیه و تولید لوازم بهداشتی همچون انواع لوسیون ها، کرم های صورت و بدن، پاک کننده های پوست و… استفاده کرد.

گلیسیرین در صنایع صابون و شوینده:

گلیسیرین به عنوان یک ماده شیرین‌کننده و مرطوب‌کننده در تهیه صابون و محصولات شوینده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

گلیسیرین در صنایع نساجی:

برخی از مواد نساجی نیز می تواند حاوی گلیسیرین باشند. این ترکیب به عنوان یک ماده مرطوب‌کننده و رطوبت‌گیر در برخی از بافت‌های نساجی استفاده می‌شود.

گلیسیرین در سیگارهای الکترونیکی:

گلیسیرین و مونو پروپیلن گلیکول از مواد تشکیل دهنده ی مایع سیگار الکترونیک می باشد و طی فرآیند بخارسازی الکترونیکی، به دود سیگار تبدیل می شود.

خواص گلیسیرین برای پوست و مو

گلیسیرین به عنوان یک ماده طبیعی و مرطوب‌کننده، تاثیرات بسیاری روی پوست دارد و فواید زیادی برای آن دارد. استفاده از گلیسیرین به عنوان یک عنصر ترمیم کننده از لایه‌های عمیق پوست شروع می‌شود. این ترکیب مواد مغذی و مرطوب کننده پوست را تامین کرده و باعث افزایش محافظت از پوست در برابر آسیب‌ها و خشکی می‌شود.

همچنین، گلیسیرین برای بهبود سلامت پوست مفید است. این ماده قادر به تسهیل ترمیم بخش‌های آسیب دیده از پوست است و می‌تواند به عنوان درمانی موثر برای مشکلات پوستی مانند جوش‌های آکنه‌ای، خشکی و التهاب عمل کند. همچنین، گلیسیرین می‌تواند بهبود قوام و الاستیسیته پوست را تسهیل کند و باعث جوانسازی و روشن شدن پوست شود.

گلیسیرول به طور کلی در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی و مراقبتی پوست و مو، مانند شامپوها، لوسیون ها، صابون ها، کرم های آرایشی و مرطوب کننده برای بهبود وضعیت رطوبت پوست و مو، ایجاد نرمی و مراقیت، معطر کردن مورد استفاده قرار گرفته و می توان حضور آن را در طیف گسترده ای از محصولات آرایشی و بهداشتی شاهد بود.

گلیسرول را می توان سومین ماده ی پرکاربرد در محصولات آرایشی و بهداشتی دانست، دو مورد اول آب و رایحه ها می باشد.

در صورتی که پوست و مو دچار کمبود آب شوند، در لایه های ابتدایی خود رطوبت را از دست می دهند و اصطلاحا دهیدراته می شوند. در این حالت، گلیسیرین با عملکرد حفظ رطوبتی که دارد و همچنین با تکشیل یک لایه ی چربی بر روی پوست، به جذب رطوبت کمک می کند و همچنین فرصت کافی برای نفوذ رطوبت به اعماق لایه های پوست را  می دهد. در این صورت، از دهیدراته شدن پوست جلوگیری می شود. این الکل چرب، خاصیت نرم کنندگی قدرتمندی دارد، در نتیجه بر لایه های ابتدایی پوست قرار می گیرد و با نرم کردن آن، به جدا شدن سلول های مرده کمک می دهد.

مزایا و معایب گلیسیرین

گلیسیرین، یک ترکیب شیمیایی طبیعی است که از گیاهان تولید می‌شود و در بسیاری از صنایع و عرصه‌های مختلف استفاده می‌شود. استفاده از گلیسیرین دارای مزایا و معایب خاص خود است که در ادامه به آن‌ها پرداخته خواهد شد.

مزایا:

• افزایش رطوبت: یکی از بزرگترین مزایای استفاده از گلیسیرین، توانایی آن در افزایش رطوبت و نرمی پوست است. با استفاده از محصولات حاوی گلیسیرین، می‌توان پوست خشک را تغذیه کرده و آن را بهبود بخشید.

• ضدالتهاب: گلیسیرین دارای خواص ضد التهابی است که می‌تواند در کاهش التهاب پوست و درمان عوارض ناشی از التهاب‌های پوستی مؤثر باشد.

• ضد عفونی: خواص ضد عفونی گلیسیرین می‌تواند به کنترل رشد باکتری‌ها و میکروب‌های مختلف در پوست کمک کند و عفونت‌ها را بهبود بخشد.

• تسکین خارش: استفاده از گلیسیرین می‌تواند در تسکین خارش‌های پوستی مؤثر باشد و احساس راحتی و آرامش را به پوست بازگرداند.

معایب:

مضرات گلیسیرین برای پوست صورت:

در زمان استفاده از گلیسیرین ، باید از لباس مخصوص ، دستکش ، عینک و ماسک استفاده شود . چرا که اگر این ماده شیمیایی در مجاورت پوست انسان قرار بگیرد ممکن است باعث تحریک پوست شود . در این صورت سطح پوست را با آب و صابون شست و شو دهید و همان قسمت را با نرم کننده بپوشانید اما اگر میزان التهاب و سوزش بالا باشد ، باید فوری به پزشک مراجعه کنید و تحت درمان قرار گیرید .

به علاوه اگر این ماده به داخل چشم نفوذ پیدا کند ، بلافاصله در صورت داشتن لنز ، لنز را از چشم فرد خارج کرده و چشم را با آب سرد به صورت کامل شست و شو دهید و فورا به پزشک مراجعه کنید .

عدم توانایی جذب در آفتاب:

گلیسیرین قابلیت جذب آفتاب را ندارد و استفاده از محصولات حاوی این ترکیب ممکن است باعث افزایش حساسیت پوست در آفتاب شود.

بوییدن گلیسیرین:

استنشاق و بوییدن گلیسیرین نیز می تواند برای فرد مشکلات ریوی و مشکلات تنفسی ایجاد کند . در صورت استنشاق گلیسیرین فرد را به محیطی آزاد منتقل کنید تا تنفس وی به حالت عادی قرار گیرد . اما گاهی مضرات این ماده می تواند بسیار بیشتر از تنگی نفس باشد ، در این صورت تنفس مصنوعی برای فرد انجام داده و در کوتاه ترین زمان به مراکز درمانی منتقل شود .

در صورت خوردن این ماده شیمیایی می بایست فرد را به استفراغ وادار کنید و فورا به پزشک مراجعه کنید .