رزین ماده‌ای است که شاید تابه‌حال زیاد اسم آن را شنیده باشید اما ندانید که دقیقاً چیست و در چه جاهایی کاربرد دارد. در ادامه این مقاله قصد داریم به طور کامل به معرفی این ماده بپردازیم و توضیح دهیم که در چه مواقعی قابل کاربرد هستند. پس در ادامه مقاله با ما باشید تا اطلاعات جالب و مفیدی را کسب کنید.
تعریف رزین
تعریف لغوی رزین همان صمغ است که از درختان ایجاد می‌شود. صمغ درختان همان ماده چسبناکی است که با زخم شدن درختان از آنها جاری می‌شود. لازم است بدانید که در گذشته از این ماده استفاده زیادی می‌شده و هم چنین کاربردهای زیادی داشته که یکی از آنها استفاده در آب‌بندی قایق‌ها بوده است. این مایع بر روی درختان به رنگ زرد شفاف تا قهوه‌ای تیره است که با بوی تندی که دارد باعث دوری حشرات از درخت می‌شود.
رزین‌ها معمولاً به صورت مایع هستند که با انجام اقداماتی بر روی آنها به جامد تبدیل می‌شوند و حالتی سفت و سخت را به خود می‌گیرند. البته رزین‌ها به دو دسته طبیعی و مصنوعی تبدیل می‌شوند که هر کدام دارای ویژگی‌ها و خصوصیت‌هایی هستند که در ادامه بیشتر درباره آنها صحبت می‌کنیم.
انواع رزین‌ها
رزین‌ها در دو حالت مصنوعی و طبیعی هستند که هر کدام در کنار داشتن کاربردهای متفاوت، ویژگی‌های متفاوتی هم دارند.
رزین‌های طبیعی:
رزین طبیعی از درختانی همچون کاج تولید می‌شوند که حالتی چسبناک دارند و دارای بوی تندی هستند. رزین تولید شده از درخت‌های موجود در طبیعت با گذشت زمان و بدون انجام فرایندی بر روی آنها سخت می‌شوند. این نوع رزین‌ها از سالیان گذشته تا به امروز مورد استفاده بوده‌اند و به طور کلی شناخته شده هستند.
یکی از رزین‌های گیاهی معروف کهربا است که دارای رنگی طلایی و گاه به ندرت به رنگ آبی یافت می‌شود. از رزین‌های گیاهی در درزگیری قایق‌ها، ساخت عطر و جواهر و لاک، مومیایی کردن اجساد و … استفاده می‌شود.
رزین‌های مصنوعی:
رزین مصنوعی نوعی از رزین‌های موجود در بازار است که توسط انسان ساخته شده است. این نوع رزین با ترکیب کردن مواد شیمیایی خاص در آزمایشگاه‌ها ساخته می‌شود. لازم است بدانید که رزین‌های مصنوعی به نسبت رزین‌های طبیعی پایدارتر هستند. هم چنین به دلیل یکنواختی و قابل پیش بینی بودن از طرف‌داران بیشتری برخوردار است. رزین‌های مصنوعی خود شامل انواع مختلفی می‌شوند که هر کدام از آنها در یک صنعت خاص مورد استفاده است.
انواع رزین‌های مصنوعی
همان طور که در مطالب فوق به آن پرداختیم رزین‌های مصنوعی به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که هر کدام از آنها به دلیل اینکه یک ویژگی خاصی دارند در یک صنعت خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه به مهم‌ترین رزین‌های مصنوعی و کاربردهای آنها می‌پردازیم.
رزین اپوکسی: شاید اسم این نوع رزین را بسیار شنیده باشید و بدانید که توی صنایع مختلف کاربرد دارد. این نوع رزین برای تولید زیور آلات، کف‌پوش‌ها، تخته‌های موج سواری، جواهرات و صنعت ریخته گری و تخته‌های موج سواری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پلی اورتان: این نوع رزین مصنوعی در تولید وسایل و تجهیزات کوچک استفاده می‌شود.
پلی استر: پلی استر برای تولید اشیا پلاستیکی تنها در مقیاس بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سیلیکون: شاید نام این نوع رزین را چند باری به سبب کاورهای گوشی شنیده باشید. البته به جز در آن موارد در لاستیک‌های سیلیکونی هم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کاربرد رزین در چیست؟
به طور کلی رزین‌ها با توجه به ترکیباتی که دارند در موقعیت‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. به بیانی دیگر می‌توان گفت که رزین‌ها در صنایع بسیار گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند. رزین‌ها از جواهر سازی گرفته تا در قطعات خودروها کاربرد دارند.
کاربردهای رایج رزین در تجهیزات پزشکی، قایق و لنج باری و تفریحی، لوله‌ها، دکوراسیون، رنگ و پوشش، دکوراسیون و تعمیر اتومبیل است.
مزیت‌های رزین نسبت به سایر مواد جایگزین چیست؟
رزین‌ها همانند دیگر مواد در کنار داشتن معایب، مزیت‌هایی را دارند که اهمیت آنها را چندین برابر می‌کند. قبل از اینکه به معایب رزین‌ها بپردازیم به چند مورد از فواید آنها اشاره می‌کنیم.
- حاوی خواص مختلف: از آنجایی که رزین‌ها در انواع و اقسام مختلف هستند و هر کدام از آنها تشکیل شده‌اند از مواد مختلف، دارای ویژگی‌ها و خواص مختلفی هستند. به همین دلیل است که در صنایع مختلف می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.
- طیف وسیعی از کاربردها: به دلیل اینکه رزین‌ها در دو نوع طبیعی و مصنوعی هستند و از طرفی نوع مصنوعی آن دارای انواع مختلفی است طیف بزرگی را دارند که این موضوع گستره انتخاب را وسیع‌تر می‌کند.
- آسانی کار با آنها: یکی از ویژگی‌های بسیار پر نقش در رزین‌ها، آسانی کار با آنها است. به صورتی که همه افراد با گذراندن دوره آموزشی کوتاه می‌توانند از آن استفاده کنند.
- استفاده از صنایع غذایی: یکی از مزیت‌های رزین مرتبط با استفاده از ان در صنایع غذایی است. این امر باعث شده است که استفاده از آن راحت‌تر شود.
البته رزین‌ها مزیت‌های دیگری مانند دقت بالا در ریخته گری، راحتی در جذب رنگ و … را هم شامل می‌شوند که بسیار دارای اهمیت است.
معایب استفاده از رزین چیست؟
همان طور که در مطلب فوق به آن اشاره کردیم رزین‌ها دارای معایبی هم هستند. البته این معایب بسیار کم هستند و به همین دلیل مزیت‌های آن قدرت بیشتری را برای برجسته کردن این مواد دارند. در ادامه به معایب موجود در رزین‌ها می‌پردازیم.
یکی از معایب پررنگ در رزین‌ها سمی بودن است. البته همه آنها سمی نیستند، تنها این مورد شامل برخی از انواع رزین‌ها می‌شود که ترکیبات نامناسبی دارند.
برخی رزین‌ها بسیار حساس هستند و به دما و رطوبت و نور حساسیت زیادی را نشان می‌دهند. به همین خاطر این ویژگی جز معایب رزین‌ها محسوب می‌شود.
از آنجایی که ریخته گری در رزین نیاز به دقت جزا دارد گاهی جز معایب محسوب می‌شود. چرا که با عدم رعایت و یا دقت می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند.
رزین را باید از چه شرکت‌هایی تهیه کنیم؟
ماده شیمیایی رزین جز موادی نیست که به سختی یافت شود و یا در دسترس نباشد. برای تهیه رزین می‌بایست به شرکت‌های فروش مواد شیمیایی مراجعه کرد. درست است که به دلیل نوسانات موجود در بازار ایران، گاهی مواقع قیمت‌های متغیری را دارد، اما شرکت‌هایی هستند که رزین را با قسمت معقول و به صرفه به فروش می‌رسانند.
برای خرید رزین سعی کنید که از شرکت فروش مواد شیمیایی خرید کنید که معتبر باشد و جنس مرغوب را عرضه کند. در این شرایط می‌توانید با خیال راحت فروش داشته باشید.
رزین‌ها را می‌توان با توجه به چه عواملی تقسیم بندی کرد؟
رزین‌ها را می‌توان علاوه بر معیار منشأ تولید بر اساس نحوه خشک شدن هم تقسیم بندی کرد. در واقع بر این اساس بر دو نوع قابل تبدیل و غیر قابل تبدیل دسته بندی می‌شوند که هر کدام مواردی خاص را شامل می‌شود.
در ابتدا لازم است بدانید که رزین‌های قابل تبدیل شامل اپوکسی و رزین‌های الکیدی، آمینو و فنلی می‌شود. از طرفی نوع غیر قابل تبدیل شامل لاستیک کلردار، سلولزی، آکریلیک است. زمانی که در حالت قابل تبدیل هستند به صورتی بسپار بوده و بعد از اینکه مورد استفاده قرار می‌گیرند بسپارش را انجام می‌دهد و کل سطح را می‌پوشاند.
در مقابل زمانی که به صورت غیر قابل تبدیل باشد در یک حلال به خوبی حل می‌شود و بعد از اینکه مورد استفاده قرار می‌گیرد به صورت فیلم چسبناک می‌شود.
خلاقیت بی نهایت با رزین
از آنجایی که یک قسمت از رزین‌ها شامل استفاده در جواهرات و میز و صندلی و … می‌شود می‌توان از آنها در موارد مختلف استفاده کرد. یک شاخه از هنرها شامل رزین کاری می‌شود که این روزها به شدت مورد استقبال قرار گرفته است. هنرمندان با استفاده از رزین به ساخت اشیا و جواهرات مختلف مشغول می‌شوند و از آن کسب در آمد می‌کنند. مزیتی که این نوع رزین دارد آن است که می‌توان در ساخت وسایل مختلف از جواهرات گرفته تا میز و دکورهای غول‌آسا از آن استفاده کرد.
در نظر داشته باشید که می‌توان هر چیز خشکی را که رطبت نداشته باشد در انواع رنگ‌ها و رنگ دانه‌ها به کار برد. افرادی که قصد دارند از این رزین برای خلق آثار زیبایی استفاده کنند می‌بایست قبل از خرید، تحقیقاتی را انجام دهند و مناسب‌ترین رزین را برای این نوع کار خریداری کنند.
سخن نهایی
همان طور که در این مقاله پرداختیم رزین‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. این رزین‌ها در کنار داشتن مزیت‌های بزرگ دارای معایبی هستند که باید از آنها مطلع بود. این مواد از گذشته تابه‌حال وجود داشته است شاید در گذشته تنها نوع طبیعی آن که صمغ درختان بوده مورد استفاده قرار می‌گرفته است. با گذشت زمان نوع مصنوعی ان در انواع مختلفی تولید شده است که هر کدام از ترکیبات متنوعی ساخته شده‌اند.
توجه داشته باشید در هنگام خرید رزین تنها از فروشگاه‌های شیمیایی معتبر خرید کنید چرا که مرغوبیت آن از اهمیت زیادی برخوردار است. رزین هم همانند دیگر مواد موجود در بازار می‌تواند در درجه و کیفیت‌های مختلفی وجود داشته باشد. امیدواریم که مطالب گفته شده در این مقاله برای شما کاربردی باشد و اطلاعات مفیدی را دریافت کرده باشید. فراموش نکنید که اطلاعات، نظر، پیشنهاد و انتقاد خود را با ما به اشتراک بگذارید تا دیگر افراد هم بتوانند از آنها استفاده کنند.